| Amaç
Türkiye, bulunduğu jeolojik ve coğrafik konum ve iklimi nedeniyle doğa ve insan kaynaklı birçok afet ve acil durumların (deprem, yangın, sel, su taşkını vb.) yaşanabildiği bir ülkedir. Afet ve acil durumlarda bireylerin yaşadığı yıkıcı etkilerin olumsuzluklarının azaltılabilmesi için bireylerin ihtiyaçlarının karşılanması gerekmektedir. Karşılanması gereken ihtiyaçlardan birisi de temel bir gereksinim olan beslenme ihtiyacıdır. Beslenme hizmeti sağlanırken bireylerin yaşına, cinsiyetine, kültürel özelliklerine, sahip oldukları rahatsızlıklara dikkat edilmeli ve planlama ona göre yapılmalıdır. Afet ve acil durumlardan bireylerin etkilenme derecelerinin farklı olduğu göz önünde bulundurularak hassas grupların beslenmesine ve beslenme hizmeti sağlanırken temiz ve güvenilir gıdaların kullanılmasına gereken önem verilmesi oldukça önemlidir. Gıdaların temiz ve güvenilir olmaması durumunda birçok salgın ortaya çıkabilmekte, insan hayatını tehlikeye atan durumların görülmesiyle ölümlerin artmasına sebep olabilmektedir. Afet ve acil durumlardan etkilenen bireylerin beslenme ihtiyaçlarını değerlendirmek, güvenilir kaynaklardan enerji, makro ve mikro besin ögeleri almalarını sağlamak ve beslenme gereksinimlerini karşılama durumlarını izlemek, afet ve acil durumlar nedeniyle sağlık ve beslenme durumu bozulan bireylerin toparlanma dönemi için çok önemlidir. Afet ve acil durumlarda beslenme hizmetlerinin planlanması, yürütülmesi, kontrollerinin yapılması ve sağlıklı beslenme ürünlerinin geliştirilmesinde önemli bir paydaş olan diyetisyenler afet ve acil durum yönetiminde önemli role sahiptir. Bu eğitim; bölgesel, ulusal veya uluslararası düzeyde önemli afet ve acil durumların yönetiminde yer alacak olan beslenme ve diyetetik alanında eğitim gören lisans (4.sınıf), yüksek lisans, doktora öğrencilerine beslenme hizmetlerinin yönetimine ilişkin detaylı ve güncel bilgiler sağlamayı hedeflemektedir. |
| Kapsam
Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı (AFAD) tarafından afet ve acil durumu; “Toplumun tamamında veya belirli bir kısmında fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplara yol açan, olağan yaşamı etkileyerek insan faaliyetlerini kesintiye uğratan veya tamamen durduran, yerel kaynakların yetersiz kaldığı, toplumun mücadele etme kapasitesini aşan doğa, insan veya teknolojik kaynaklı olay” olarak tanımlanmaktadır (AFAD, 2022). Bu olumsuz etkilerin ortadan kaldırılabilmesi ve insan yaşamının devam edebilmesi için barınma, kıyafet, güvenlik, tıbbi bakım vb. bazı ihtiyaçlar vardır (Sphere Projesi, 2011), bu ihtiyaçlardan birisi de beslenme ihtiyacıdır (Öztürk ve Koçak, 2017).
Afet ve acil durumlarında beslenmenin amacı afet ve acil durumlardan etkilenen bireylerin yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmelerini ve normal yaşantılarındaki beslenme düzenlerine olabildiğince çabuk geri dönebilmelerini sağlamaktır. Afet durumlarında diğer kişilerden çok daha fazla etkilenen hassas grupların (bebek, çocuk, gebe ve emzikli kadınlar, kronik hastalar, yaşlılar, engelliler) beslenmesine öncelik verilmelidir (Öney ve Akman, 2022). Afetlerden etkilenen bireylerin beslenme ihtiyaçlarını değerlendirmek, güvenilir kaynaklardan enerji, makro ve mikro besin ögeleri almalarını sağlamak ve beslenme gereksinimlerini karşılama durumlarını izlemek, afet nedeniyle sağlık ve beslenme durumu bozulan bireylerin toparlanma dönemi için çok önemlidir. Bu doğrultuda beslenme hizmetlerinin planlanması, yürütülmesi ve sağlıklı beslenme ürünlerinin geliştirilmesinde önemli bir paydaş olan diyetisyenler afet ve acil durum yönetiminde önemli role sahiptir (Ongan ve ark, 2023). Bu eğitim sayesinde geleceğin diyetisyen adayları ve diyetisyenlerin afet ve acil durumlarda beslenme hizmetleri yönetimine ilişkin detaylı ve güncel bilgiler sağlamaları hedeflenmektedir.
Bu etkinlik, yurt içinde beslenme ve diyetetik alanında eğitim gören lisans (4.sınıf), yüksek lisans, doktora öğrencilerini hedef alarak, iki günlük (08.05.2025-09.05.2025) çevrimiçi (Zoom) bir eğitim programı şeklinde gerçekleştirilecektir. Eğitime katılımın zaman ve ulaşım açısından daha etkili olabileceği düşüncesi ile eğitim çevrimiçi olarak planlanmıştır. Etkinlik kapsamında;
başlıkları altında afet ve acil durumlarda beslenme hizmetlerine yönelik teorik bilgiler paylaşılacaktır.
Katılımcıların eğitimden memnuniyetini ölçmek ve bundan sonra planlanacak eğitimlere katkı sağlamak amacıyla eğitim sonunda anket uygulanacaktır. Katılımcılara, program sonunda katılım belgesi verilecektir.
Yürütücü kurumu Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi olan eğitime katkı verecek öğretim üyeleri ve eğitmenler İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, T.C. Sağlık Bakanlığı Deprem Sonrası Halk Sağlığı Komisyonu, Erzincan İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü ve Türk Kızılay Derneği Erzincan Şubesi’nde görev yapmaktadır. TÜBİTAK 2237-A Projesi kriterlerinde yer alan “Etkinlik düzenleme kurulu üyelerinin yurt içinden en az 3 farklı üniversite/araştırma kuruluşu mensubu bilim insanından oluşması” maddesi böylelikle sağlanmaktadır. Ders verecek eğitmenler en az lisans eğitimi derecesine sahip olan alanında uzman kişilerden oluşmaktadır ve projenin “Ders verecek eğiticilerin en az lisans derecesine sahip alanında uzman kişilerden oluşması” kriterine uygundur. |
